Yeşilçam’da Western Filmler
Western, Vahşi Batı, Kovboy isimleriyle de bilinen Western filmleri, Amerikan sinemasına özgü bir türdür. Amerikalıların western filmlerine özenen özellikle İtalyan ve İspanyol yapımcılarda western film denemelerinde bulunmuş ancak ekol olmuş Amerikan western yapımların önüne geçememiştir.
Western kahramanları bazen kanun kaçaklarını adalete teslim eden kahraman bazende yasa dışı eylemlerde bulunan tipler olarak karşımıza çıkarlar. Kelime anlamı sığır çobanı anlamına gelen western, Türk seyircisi de dahil olmak üzere tüm dünya sinema severler tarafından hep izlenen, merak edilen film türü olmuştur. Seyircinin bu ilgisi Amerikan western yapımcılarına da ciddi paralar kazandırmıştır.
Posta arabaları, gıcırdayan çizmeler, paçalı pantolonlar, iki kanatlı giriş kapısı olan barlar, her filmde mutlaka yer alan Jack ismi, düello yapacak kovboyların arasından geçen çalı, viski, düelloda öldürülen kovboyların beden ölçüsünü almaya çalışan tabutçu, ağızda bir oraya bir buraya sürekli çevirdikleri sigara, Wanted afişleri, tozlu yollar, barlarda renkli elbiselerde dans eden cici kızlar, şerifin bürosunun önünde kurulu idam sehpası, çark şeklinde ki tekerlekli çizmeler, oval şapkalar…Kovboy filmlerinde görmeye alışkın olduğumuz manzaralardır. Yine western film deyince aklımıza gelen ilk isimler John Wayne, Clint Eastwood, Lee Van Clief gibi isimlerdir.
Western filmlerinin Yeşilçam’a sıçraması 1960’lı yıllarda görülür. İlk Yeşilçam western yapıtı kabul edebileceğimiz film 1962 yapımı ”Beş Hikaye” filmidir. Efgan Efekan, Parla Şenol, Hulusi Kentmen, Önder Somer, Merih Giray gibi isimlerin yer aldığı beş ayrı hikayenin anlatıldığı ilk Yeşilçam western denemesidir. 1960-1970 yılları arasında Yeşilçam’da çok fazla western film denemesi olmuştur. Şunu da belirtmekte fayda var ki bu filmler Spagetti Western diye tabir ettiğimiz 1960-1975 yılları arasında özellikle İtalyan yapımcıların çektiği film türlerinden ileri gidememiştir. Spagetti Western filmler, Amerikan western filmlerine karşılık çekilmiş ancak düşük bütçeli, berbat senaryosu, izleyiciye Amerikan western tadı vermeyen filmler olduğu için ikinci sınıf western filmler olarak kalmıştır.
1962 yılında ki Yeşilçam’ın ilk western denemesinin ardından hemen bir yıl sonra Orhan Yıldız, Ahmet Set, Murat Tok gibi ismi Türk seyircisi tarafından çok fazla duyulmayan oyuncuların yer aldığı ”İntikam Hırsı” filmi çekilmiştir. Bu filmleri Kovboy Ali, Ringo Kid Kanunsuz Kahraman, Ringo Gestopa’ya Karşı, Devlerin İntikamı, Kader Bağı, Çifte Tabancalı Damat, Maskeli Beşler, Zorro serisi, Çeko, Kralların Öfkesi, Zagor, Bir Çuval Para, Cehenneme Dolmuş Var, Kurşun Memed gibi western filmleri Yeşilçam film tarihinde yerlerini almıştır.
1962 – 1975 yılları arasında Yeşilçam’da 60’tan fazla western filmi yapılmıştır. Şunu da belirtmekte fayda var klasik Amerikan western filmlerinde komedi ögesi yer almazken Yeşilçam western yapıtlarda western- komedi ikilisi de kullanılmıştır. Çifte Tabancalı Damat, Cilalı İbo Teksas Fatihi, Atını Seven Kovboy filmleri, western-komedi filmlerine örnek sayılabilir. Cüneyt Arkın, Kartal Tibet, Bilal İnci, İrfan Atasoy, Yılmaz Köksal, Tamer Yiğit, Salih Güney, Fikret Hakan, Cihangir Gaffari gibi bir çok ismi Türk seyircisi kovboy karakteri olarak karşısında gördü.
Yeşilçam western, yukarıda belirttiğimiz gibi ikinci sınıf, düşük bütçe, western filmlerinde alışık olduğumuz manzaraların aksine saçma dekor ve kostüm seçimi, basit senaryo… nedenlerden dolayı bekleneni verememiş, bir fantastik, bir arabesk filmler kadar ilgi görmemiştir. Yeşilçam western film denemelerinde en iyi başarıyı sağlayan filminde Yılmaz Köksal’ın baş rol oynadığı ”Çeko” filmi olduğunu söyleyip yazımıza son verelim.
Kullanılan Kaynak
Vikipedi
